Działania Kancelarii Adwokackiej adwokat Arleny Matuszewskiej – Pukańskiej doprowadziły do uznania niekonstytucyjności przepisu art. 76 ust. 1 zd. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361, ze zm.; dalej: u.k.w.h.), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 131, poz. 1075), zgodnie z którym, hipoteka na części ułamkowej nieruchomości obciążać miała w tym samym zakresie części ułamkowe wszystkich nieruchomości utworzonych przez podział nieruchomości.
W prowadzonej przez Kancelarię sprawie o zniesienie współwłasności nieruchomości, która toczyła się przed Sądem Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, powstała wątpliwość, czy przepis o obciążeniu hipoteką wszystkich powstałych przez podział nieruchomości jest zgodny z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 21 ust. 1 oraz art. 64 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji oraz art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonego w Paryżu w dniu 20 marca 1952 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 36, poz. 175, ze zm.; dalej: Protokół).
Wątpliwości sądu co do konstytucyjności wyżej wskazanego przepisu pojawiły się na tle następującego stanu faktycznego i prawnego. Współwłaściciele nieruchomości gruntowej, zabudowanej wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym, wystąpili z wnioskiem o częściowe zniesienie współwłasności przez wydzielenie osiemnastu samodzielnych lokali mieszkalnych oraz jednego lokalu użytkowego (garażu) i przyznanie ich na wyłączną własność poszczególnym współwłaścicielom. Zgodnie z treścią działu IV księgi wieczystej, prowadzonej dla nieruchomości wspólnej, udziały trzech współwłaścicieli obciążone były hipotekami przymusowymi. Art. 76 ust. 1 zdanie drugie u.k.w.h. stanowił, że: „Hipoteka na części ułamkowej nieruchomości obciąża w tym samym zakresie części ułamkowe wszystkich nieruchomości utworzonych przez podział”. Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu wskazał, że z mocy tego przepisu każdy z lokali, wyodrębnionych orzeczeniem znoszącym współwłasność, zostanie obciążony: trzema hipotekami przymusowymi kaucyjnymi oraz dwiema hipotekami przymusowymi zwykłymi. Powstanie wówczas hipoteka łączna na wcześniej obciążonych udziałach w nieruchomości wspólnej, należących do współwłaścicieli, którzy nie żądają wydzielenia na ich rzecz lokali, oraz na udziałach we wszystkich nowo powstających nieruchomościach lokalowych. Przedmiot pierwotnego obciążenia hipotecznego pozostanie nadal obciążony, ale wierzyciel uzyska ponadto zabezpieczenie na nieruchomościach utworzonych przez podział.
Czynności podjęte przez Kancelarię doprowadziły do uznania przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności ww. przepisu (wyrok TK z dnia 10 lipca 2012 roku, sygn. akt: P 15/12).
Utrata mocy obowiązującej art. 76 ust. 1 zdanie drugie u.k.w.h. oznacza powrót do stanu prawnego sprzed 20 lutego 2011 r. W okresie poprzedzającym wprowadzenie do porządku prawnego kwestionowanego unormowania ustawą nowelizującą z 26 czerwca 2009 r. losy hipoteki na udziale we współwłasności nie były uregulowane ustawowo, lecz kształtowały się w praktyce orzeczniczej.